Είκοσι δύο χρόνια μετά την αποποινικοποίησή της κάνναβης, αξίζει να αναρωτηθεί κανείς: Τελικά αποτελεί μια νόμιμη ιατρική θεραπεία; ή μήπως ο κίνδυνος που συνεπάγεται η χρήση της υπερβαίνει το όφελος;

14 Μαΐου 2018

 

Η μαριχουάνα,  προέρχεται από το φυτό  Cannabis  sativa και περιέχει περισσότερες από  700 διαφορετικές χημικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων  104  κανναβινοειδών .  Διάφορα μέρη του φυτού, έχουν χρησιμοποιηθεί για ψυχαγωγικούς σκοπούς εδώ και αιώνες, ενώ η ιατρική του χρήση ως αναλγητικό, μυοχαλαρωτικό, διεγερτικό της όρεξης και  βρογχοδιασταλτικό  εντοπίζεται εδώ και 5000 χρόνια  στην Κίνα.

Το 1996, πρώτοι οι ψηφοφόροι της Καλιφόρνια, ψήφισαν την  νομιμοποίηση της ιατρικής κάνναβης, ενώ πλέον πολλές άλλες χώρες μεταξύ των οποίων και η χώρα μας  την έχουν εντάξει στην ιατρική φαρμακολογία για εξειδικευμένη χρήση .

Σήμερα  22 χρόνια μετά την αποποινικοποίησή της, αξίζει να αναρωτηθεί κανείς: Τελικά   η κάνναβη αποτελεί μια νόμιμη ιατρική θεραπεία;ή μήπως ο κίνδυνος που συνεπάγεται  η χρήση της υπερβαίνει το όφελος;

Γενικά

Η πιο κοινή μορφή της κάνναβης  είναι η αποξηραμένη φυτική μορφή που αποτελείται από τα λουλούδια και τα υποκείμενα φύλλα θηλυκών φυτών, ενώ από τη  ρητίνη παράγεται το χασίς.

Η  Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη (THC) αποτελεί το κύριο ψυχοδραστικό συστατικό της μαριχουάνας, στην οποία οφείλονται και οι περισσότερες από τις ανεπιθύμητες ενέργειες που προκαλούνται στο καρδιαγγειακό και κεντρικό νευρικό σύστημα. Οι διάφοροι τύποι μαριχουάνας που χρησιμοποιούνται συνήθως περιέχουν από 3 ως 22% THC, ενώ οι τύποι μαριχουάνας (hemp) που χρησιμοποιούνται για παραγωγή υφασμάτων, σχοινιών, χαρτιού κλπ περιέχουν λιγότερο από 1% THC. Πολλοί συμφωνούν ότι το χασίς όταν παράγεται σωστά, έχει  επίπεδα THC που είναι τρεις φορές πιο ισχυρά συγκριτικά με τη φυτική μορφή της κάνναβης.

Όταν  η κάνναβη εισπνέεται   απορροφάται  από 10 έως 25% του THC και μόνο το 6% όταν τρώγεται (αλλά διαρκεί περισσότερο στο αίμα), ενώ το λίπος  στα τρόφιμα μπορεί να αυξήσει την από του στόματος απορρόφηση.

Άλλος  παράγοντας που  πρέπει να λαμβάνεται υπόψη είναι και η ποιότητα του εδάφους – το φυτό μαριχουάνας μπορεί να συσσωρεύει μεγάλες ποσότητες βαρέων μετάλλων, φυτοφαρμάκων, μυκήτων και διαφόρων τοξινών από το έδαφος.

Οι  επιπτώσεις της κάνναβης στον οργανισμό μας παραμένουν  ασαφείς σε κάποιο βαθμό και η αντίληψη του κινδύνου που σχετίζεται με τη χρήση της φαίνεται να υποτιμάται ευρέως. Στην πραγματικότητα,  πρόσφατη έρευνα σε μια μεγάλη ομάδα εφήβων στις ΗΠΑ έδειξε ότι περίπου τα 3/4 αυτών πιστεύουν ότι η χρήση κάνναβης δεν σχετίζεται με κάποια σημαντική βλάβη στην υγεία τους.

Κάνναβη και αρρυθμίες

Μια από τις πιο συχνές επιδράσεις του καπνίσματος κάνναβης στην καρδιά είναι η αύξηση της καρδιακής συχνότητας (ταχυκαρδία), από 20% έως και 100% ανάλογα με τη δόση, την οδό χορήγησης (εισπνοή ή κατάποση) και την ιδιοσυγκρασία του  ατόμου,  η οποία μπορεί να διαρκέσει έως και 2-3 ώρες, ενώ συχνά συνοδεύεται από ήπια αύξηση της αρτηριακής πίεσης καθώς και ορθοστατική υπόταση που σχετίζεται με ζάλη ή και λιποθυμία. Ωστόσο,  ανοχή στις επιδράσεις της κάνναβης αναπτύσσεται γρήγορα μετά από μία ή δύο ημέρες παρατεταμένης χρήσης. Η χρήση κάνναβης έχει επίσης αποδειχθεί ότι σχετίζεται με  ανάπτυξη κολπικής μαρμαρυγής ειδικά σε νέους ασθενείς χωρίς κανένα παράγοντα κινδύνου, καθώς και κακοήθεις αρρυθμίες όπως: κοιλιακή ταχυκαρδία, κοιλιακή μαρμαρυγή, καθώς και ηλεκτροκαρδιογραφικές  ανωμαλίες τύπου Brugada. Αυτές  οι δυσμενείς επίδρασεις της κάνναβης θεωρείται ότι οφείλονται στην υπερδιέγερση του παρασυμπαθητικού.

Κάνναβη και οξύ στεφανιαίο σύνδρομο

Τα τελευταία χρόνια, έχουν δημοσιευθεί παγκοσμίως πολλές εκθέσεις σχετικά με την εμφάνιση οξέως εμφράγματος σε  υγιείς νεαρούς χρήστες κάνναβης, κυρίως άνδρες, ιδιαίτερα μετά από εξαιρετικά έντονη σωματική δραστηριότητα. Η πιο σοβαρή   μελέτη που διεξήχθη το 2001 από τον Mittleman και συνεργάτες ανέδειξε    ότι ο κίνδυνος εμφάνισης εμφράγματος αυξάνεται κατά 4,8 φορές  εντός μίας ώρας από τη χρήση κάνναβης, και υφίεται  ταχέως στη συνέχεια.

Οι μηχανισμοί με τους οποίους προκαλείται οξύ έμφραγμα δεν έχουν αποσαφηνιστεί . Υπάρχουν διάφορες υποθέσεις μία εκ των οποίων είναι ότι  προκαλείται αγγειοσύσπαση των στεφανιαίων, λόγω αυξημένης δράσης του συμπαθητικού δεδομένου ότι  και η στεφανιογραφία είναι συχνά φυσιολογική.

Επειδή το κάπνισμα μαριχουάνας προκαλεί ταχυκαρδία, κατά τη διάρκεια της άσκησης επιτυγχάνεται σύντομα μέγιστη καρδιακή συχνότητα   μειώνοντας έτσι τη μέγιστη ικανότητα άσκησης, γεγονός που μπορεί να  προκαλέσει  στηθάγχη(πόνο στο στήθος) ακόμα  και σε φυσιολογικά υγιή άτομα.

Έχει προταθεί επίσης ότι η κάνναβη έχει προ-θρομβωτική δράση  αυξάνοντας την έκφραση των  υποδοχέων IIb-ΙΙΙα και της Ρ-σελεκτίνης κατά τρόπο δοσοεξαρτώμενο  που οδηγεί σε συσσώρευση των αιμοπεταλίων και ενεργοποίηση του παράγοντα VII.

Αναπνευστικό σύστημα

Η μαριχουάνα μετά τον καπνό είναι η δεύτερη σε συχνότητα   ουσία που καπνίζεται και παράγει  παρόμοια προϊόντα   με αυτά που παράγονται  από  την καύση του τσιγάρου.  Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η μαριχουάνα όταν καπνίζεται φέρει σημαντικούς κινδύνους για τους πνεύμονες. Απ’ την άλλη δεν γνωρίζουμε εάν  μικρές ποσότητες μαριχουάνας (για παράδειγμα, 1-2 τσιγάρα το μήνα) για μεγάλο χρονικό διάστημα αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης πνευμονοπάθειας.

Η εισπνοή  κάνναβης έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί σημαντικά αναπνευστικά συμπτώματα και μεταβολές στη σπιρομέτρηση  ακόμη και μετά από σχετικά μικρής διάρκειας χρήση. Αυξάνει   την πιθανότητα εμφάνισης  χρόνιου βήχα / χρόνιας βρογχίτιδας, συριγμού και δύσπνοιας προσπαθείας.

Δεδομένου ότι από το κάπνισμα μαριχουάνας δημιουργούνατι πάνω από 450 μοναδικά χημικά προϊόντα, όπως και πολλά καρκινογόνα παρόμοια με αυτά που βρίσκονται στον καπνό του τσιγάρου, δημιουργείται  μια  εύλογη συσχέτιση  του καπνίσματος μαριχουάνας με τον  κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα , αν και οι ενδείξεις επί του παρόντος δεν θεωρούνται στατιστικά ισχυρές .

Τέλος οι καπνιστές μαριχουάνας μπορούν να αναπτύξουν λοίμωξη του αναπνευστικού από έναν μύκητα  τον ασπέργιλλο, ο οποίος ζει στα φυτά μαριχουάνας και εισπνέεται με τον καπνό. Προκαλεί  πνευμονία  ακόμη και θάνατο σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.

Επιδράσεις στον εγκέφαλο

Επί του παρόντος, δεν έχει τεκμηριωθεί εάν η  χρήση κάνναβης  σχετίζεται με την εμφάνιση  εγκεφαλικού επεισοδίου. Υπάρχουν ενδείξεις ωστόσο ότι η συχνότητα εμφάνισης οξείας ισχαιμικής εγκεφαλικής βλάβης (εγκεφαλικού) ήταν μεγαλύτερη μεταξύ των χρηστών μαριχουάνας. Πιθανοί  μηχανισμοί είναι: αγγειοσπασμός, αγγειίτιδα, υπόταση με δευτερογενή βλάβη της ρύθμισης της εγκεφαλικής ροής.

Η κάνναβη είναι επίσης γνωστό ότι προκαλεί ένα σύνδρομο αναστρέψιμου εγκεφαλικού αγγειόσπασμου (και κατά συνέπεια εγκεφαλικής ισχαιμίας)  με ή χωρίς εστιακά νευρολογικά ελλείμματα (βλάβες) όπου βελτιώνονται σε επαναλαμβανόμενες  απεικονίσεις (όπως μαγνητική) εντός τριών μηνών.

Είναι πιθανό η χρήση κάνναβης να υποεκτιμάται ή να μην λαμβάνεται υπ όψιν  σε νεαρούς ενήλικες που αναπτύσσουν ισχαιμικό και ενίοτε αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Πρέπει να διατηρείται υψηλός βαθμός υποψίας για παράνομη χρήση ναρκωτικών ουσιών, ιδιαίτερα  κάνναβης, σε νεαρούς ασθενείς που παρουσιάζουν εγκεφαλικό επεισόδιο ειδικά όταν δεν υπάρχει προφανής αιτία.

Συνθετική μαριχουάνα και επιπτώσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα

Τα συνθετικά κανναβινοειδή (ΣΚ) παρασκευάστηκαν στα εργαστήρια ως “νόμιμες” εναλλακτικές λύσεις της μαριχουάνας. Διατίθενται  στο εμπόριο με διάφορα  ονόματα, όπως K2, skunk, joker, mojo, άρωμα, όνειρο  μαύρο mamba κλπ και έχουν  ισχύ από 10  έως 200 φορές μεγαλύτερη από αυτή της κλασσικής μαριχουάνας.   Πρόσφατα δε αποτέλεσαν την αιτία πολλών εκατοντάδων   κρουσμάτων δηλητηρίασης  στις ΗΠΑ.

Η συχνότερη καρδιακή ανεπιθύμητη ενέργεια της  κατανάλωσης  συνθετικών κανναβινοειδών είναι η ταχυκαρδία. Η ταχυκαρδία συνδέεται με αυξημένη αρτηριακή πίεση σε 1/3 έως 3/4 των περιπτώσεων. Έχει επίσης αναφερθεί πόνος στο στήθος, περι-μεσεγκεφαλική υποαραχοειδής αιμορραγία και απόφραξη μέσης εγκεφαλικής αρτηρίας  μετά την κατανάλωσή τους.

Πιθανές ευεργετικές επιδράσεις της κάνναβης στο καρδιαγγειακό σύστημα

Η κανναβιδιόλη,  ένα από τα συστατικά της κάνναβης,  είναι σε θέση να  εμποδίσει το σχηματισμό  της 15-λιποξυγενάσης η οποία προάγει την εξέλιξη της αθηρωμάτωσης μέσω της οξείδωσης της LDL.

Επίσης  η THC και άλλα κανναβινοειδή, τα οποία δρουν  στον υποδοχέα CB2 μπορεί να αποδειχθούν πολύτιμα για τη θεραπεία της αθηροσκλήρωσης. Σε μια πρωτοποριακή μελέτη από τους Steffens et al, η από του στόματος χορήγηση χαμηλής δόσης  THC (1 mg / kg / ημέρα) πολύ μικρότερη δόση από αυτή που απαιτείται για να εκδηλωθούν οι ψυχότροπες δράσεις της (2 m g / l και πάνω) , αποδείχθηκε ότι αναστέλλει την εξέλιξη των αθηρωματικών βλαβών στην αορτική ρίζα και στην κοιλιακή αορτή ποντικιών μειώνοντας  την παραγωγή προ-φλεγμονωδών κυτοκινών και τη μετανάστευση μακροφάγων υπενδοθηλιακά μέσω ενεργοποίησης υποδοχέων CB2 σε αυτά τα κύτταρα. Από τα παραπάνω προκύπτει το παράδοξο της μαριχουάνας που από τη μία όταν καπνίζεται μπορεί να προκαλέσει στηθάγχη και έμφραγμα και από την άλλη όταν χορηγείται από το στόμα σε μικρές δόσεις μπορεί να έχει ευεργετική δράση στην ανάπτυξη της αθηρωμάτωσης!

 

Μετά από όλα αυτά συνειδητοποιεί κανείς πως παρότι γίνεται πολύς  λόγος για τη νομιμοποίηση της κάνναβης και παρά τις ενδείξεις για σοβαρές παρενέργειες ακόμα και σε νεαρά άτομα, δεν υπάρχουν ακόμα σοβαρές τυχαιοποιημένες μελέτες που να διερευνούν τις επιπτώσεις που επιφέρει στον οργανισμό.

Τα συμπεράσματα δικά σας….

 

Posted in Blog by Efi Athanasopoulou